نکاتی که پیش از ارتقا کارت گرافیک باید بدانید
واحد پردازش گرافیکی ، مجموعه ای از چیپ های سخت افزاری است که وظیفه نمایش تصاویر ، ویدئو ، بازی و هر آنچه که روی نمایشگر لپ تاپ قابل رویت است را بر عهده دارد . خصوصا ، وقتی درباره اجرای بازی ها صحبت می کنیم ، سرعت کارت گرافیک بیش از پیش ، اهمیت می یابد .
درباره انواع کارت گرافیک لپ تاپ چه می دانید ؟ آیا کارت گرافیک هر لپ تاپی قابلیت ارتقا دارد ؟ آیا تمام لپ تاپ ها ، نیاز به ارتقا کارت گرافیک دارند ؟ آیا کیس های کامپیوتری نیز از قواعد لپ تاپ ها در ارتقا کارت گرافیک پیروی می کنند ؟ اگر در پاسخ به سوالات بالا ، اطلاعات چندانی ندارید ، پیشنهاد می کنیم که در ادامه با پارت لپ همراه باشید .
انواع کارت گرافیک
از دیدگاه فیزیکی ، دو نوع کارت گرافیک وجود دارد ؛ کارت گرافیک مجتمع با پردازنده اصلی و کارت گرافیک اختصاصی . از آنجایی که کارت گرافیک نیز مانند پردازنده اصلی لپ تاپ ، به پردازش دستورات گرافیکی می پردازد ، نیاز به حافظه رم برای نگهداری و دسترسی سریع به اطلاعات مورد پردازش دارد .
ویژگی انواع کارت گرافیک
پردازنده گرافیکی مجتمع با پردازنده اصلی یا در اصطلاح کارت گرافیک آنبورد ، از رم اصلی لپ تاپ برای این منظور استفاده می نماید . البته تمام فضای رم با داده های اطلاعاتی گرافیکی اشغال نمی شود و تنها بخشی از آن برای این نوع پردازش به صورت مشترک استفاده می گردد . کارت گرافیک های مجتمع با پردازنده اصلی ، هم در پردازنده های اینتل و هم در پردازنده های AMD وجود دارند .
پردازنده گرافیکی اختصاصی اما داستان متفاوتی دارد . کارت گرافیک اختصاصی که در لپ تاپ ها و سیستم های کامپیوتری مخصوص کارهای گرافیکی و گیمینگ دیده می شود ، مانند پردازنده های Core i شرکت اینتل دارای هسته های پردازشی مخصوص هستند . اگر لپ تاپ شما دارای پردازنده گرافیکی اختصاصی باشد ، دیگر نیازی به تکیه به قابلیت های پردازشی کارت گرافیک آنبورد نخواهید داشت . اگر راجع به اور کلاک کردن پردازنده ها شنیده باشید ، می دانید که با این کار فرکانس پردازنده اصلی و در نتیجه سرعت پردازشی ارتقا می یابد ؛ این کار در برخی مدل های کارت گرافیک اختصاصی نیز قابل انجام است تا سرعت تولید رندرها افزایش یابد و بازی ها با نرخ فریم بالاتر اجرا شوند .
پردازنده گرافیکی اختصاصی ، علاوه بر استفاده مشترک از رم اصلی لپ تاپ ، دارای رم اختصاصی نیز است . همچنین هسته های پردازشی برخی مدل های کارت گرافیک اختصاصی ، در صورتی که برنامه های گرافیکی در حال اجرا نباشند ، قادر هستند که در اجرای برنامه های غیر گرافیکی نیز به کمک پردازنده اصلی لپ تاپ بیایند تا با ایجاد تعادل بار پردازشی ، مصرف انرژی و تولید گرما در اطراف پردازنده اصلی تا حدودی کاهش یابد . لازم است اشاره کنیم که کارت گرافیک های اختصاصی ، محصولات شرکت های خوشنامی همچون Nvidia و AMD هستند . به عنوان مثال سری Ryzen از AMD و سری Quadro از Nvidia نمونه هایی از این نوع کارت گرافیک های اختصاصی هستند .
آیا کارت گرافیک هر لپ تاپی قابلیت ارتقا دارد؟
بسیاری از کاربران ، علاقه مند به اجرای بازی های کامپیوتری به روز هستند و تمایل دارند که قدرت پردازش گرافیکی لپ تاپ خود را ارتقا دهند . اما خبر ناخوشایندی برای این دسته از کاربران داریم ؛ بطورکلی ، لپ تاپ ها قابلیت ارتقا به پردازنده گرافیکی اختصاصی را ندارند . تنها یک راه برای ارتقا و افزایش تعداد خروجی تصویر این دست لپ تاپ ها وجود دارد ؛ می توانید با خرید خروجی تصویر متناسب با مدل لپ تاپ و کارت گرافیک آنبورد آن ، پورت خروجی تصویری جدیدتری را دریافت نمایید . این نوع خروجی تصویری جدید ، با استفاده از پورت USB ، قابل دسترسی خواهد بود.
لپ تاپ هایی با قابلیت ارتقا کارت گرافیک
همانطور که بالاتر نیز اشاره شد ، کارت گرافیک لپ تاپ هایی که از گرافیک آنبورد استفاده می کنند ، امکان پذیر نمی باشد ، اما تعویض و ارتقا کارت گرافیک اختصاصی چطور ؟! به نقل از منتقدین و کارشناسان این حوزه ، ارتقا کارت گرافیک لپ تاپ های ورک استیشن و گیمینگ نه از نظر کارکردی و نه از نظر اقتصادی ، تصمیم به صرفه ای نیست و اگر قصد دارید چند سالی به عمر لپ تاپ خود بیفزایید ، بهتر است قطعه تازه نفسی از همان مدل کارت گرافیک را به سیستم خود اضافه کنید . اما اگر همچنان قصد دارید راهکار ارتقا کارت گرافیک را انتخاب کنید ، در نظر داشته باشید که ارتقا کارت گرافیک در لپ تاپ های اولترابوک ممکن است موجب بروز هزینه های جانبی نیز گردد .
ارتقا کارت گرافیک کیس های کامپیوتری
همانطور که می دانید ، کیس های کامپیوتری در سایزهای تاور ، مینی تاور و SFF فضایی بزرگ تر از فضای مهندسی شده داخل لپ تاپ ها دارند ؛ بنابراین امکان ارتقا قطعات سخت افزاری درون آنها ، بالاتر است ؛ اما این بدان معنا نیست که بتوانید کیس کامپیوتری قدیمی خود را به قطعات منتشر شده در سال جدید ارتقا دهید . خصوصا در مورد قطعه ای مانند کارت گرافیک و سایر قطعات پردازشی باید در نظر داشته باشید که آیا مادربورد کامپیوتر فعلی شما قادر به برقراری ارتباط با قطعه جدید خواهد بود یا خیر . برای این کار باید از کاتالوگ یا سایت سازنده مادربورد و کارت گرافیک ، این موضوع را چک فرمایید . نکته دیگری که وجود دارد ، در کیس های کامپیوتری با سایزهای مختلف که بالاتر اشاره شد ، ماردبوردهایی با سایز های بزرگ و متوسط استفاده می شود . بنابراین ، سایز کارت های گرافیک نیز متفاوت است . در کیس های تاور و مینی تاور که از مادربورد با بزرگ ترین سایز استفاده می کنند ، کارت گرافیکی با پایه بلند و در کیس های SFF که مادربوردها سایز کوچک تری دارند از کارت گرافیک با پایه کوتاه استفاده می شود .
ویژگی های کارت گرافیک اختصاصی
در خرید کارت گرافیک اختصاصی اصطلاحاتی وجود دارد که شاید بد نباشد در این بخش به توضیح مختصر تعدادی از آنها بپردازیم .
پورت های اتصال : کارت گرافیک های اختصاصی میان رده معمولا از طریق پورت PCI به مادربورد متصل می شوند تا توان مصرفی لازم برای راه اندازی و کار را دریافت نمایند ، اما اگر قصد دارید از کارت گرافیک های اختصاصی برای مصارف حرفه ای مانند طراحی گرافیک یا گیمینگ استفاده نمایید ، نیاز خواهید داشت که از پورت اختصاصی شش یا هشت پین برای تامین انرژی لازم آن استفاده نمایید . ضمنا پیش از اقدام به خرید بهترین کارت گرافیک اختصاصی برای کامپیوتر خود ، حتما این نکته را در نظر داشته باشید که آیا پاور فعلی کامپیوترتان قادر به تامین انرژی لازم برای کارکرد آن کارت گرافیک خواهد بود یا خیر .
رم گرافیکی : همانطور که بالاتر اشاره شد ، رم گرافیکی که در کارت گرافیک های اختصاصی دیده می شود ، رم اختصاصی برای پردازش برنامه هایی با درون مایه گرافیکی است که سرعت کار را تا میزان قابل توجهی افزایش می دهد . این نوع رم در اصطلاح VRAM نامیده می شود . اصطلاح VRAM خلاصه شده Video Random Access Memory است که مانند رم کامپیوترها در نسل های مختلفی ارائه شدند . جدیدترین نوع VRAM ، 5GDDR و GDDR5X هستند .
پهنای باند : یکی از مهم ترین فاکتورهای تعیین سرعت اجرایی کارت گرافیک اختصاصی ، به رابطه میان کارت گرافیک اختصاصی و رم گرافیکی بازمی گردد . رابطه میان این دو بخش از طریق باند اختصاصی با پهنای از پیش تعیین شده ، صورت می گیرد . پهنای باند که با واحد GB/s اندازه گیری می شود ، نشانگر بیت های ارسالی بین کارت گرافیک و رم در واحد ثانیه است . حال اگر توانایی کارت در ارسال بیت ها بیشتر از رم باشد یا رم قادر به دریافت بیت های بیشتری نسبت به توانایی فعلی کارت گرافیک باشد ، مشکلات گلوگاهی ایجاد شده و سیستم در تولید خروجی های مورد نظر کاربران کند عمل می کند . البته این موضوع توسط مهندسان سازنده کارت گرافیک در کارخانه مورد بررسی قرار گرفته و با ارائه میزان تعادلی بین ظرفیت و قدرت ، کارت گرافیکی با ویژگی های به روز تولید می شوند و نیازی نیست در این باره نگران باشید .
